نقش تفاوت های جنسیتی در خواندن زبان بدن

در زندگی روزمره، انسان‌ها به‌طور پیوسته حرکات و حالات عاطفی دیگران را مشاهده و تفسیر می‌کنند.

توانایی خواندن زبان بدن از نظر شناخت اجتماعی و تعامل موفقیت آمیز با دیگران دارای اهمیت است. رفتار و ارتباطات غیرکلامی تشکیل دهندهی اینگونه توانایی‌ها هستند.

روان شناسی از وجود تفاوتهای جنسیتی در عملکردهای اجتماعی - شناختی مانند خواندن ذهن و حالات دیگران یا تشخیص تفاوتهای ظریف در زبان بدن حمایت میکند. با این حال از منظر تجربی، مسئلهی تفاوتهای جنسیتی در شناخت احساسات هنوز محل بحث است.

بر اساس تحقیقات پاولووا و دیگران در سال  2010 میلادی، تفاوت‌های جنسیتی در خواندن زبان بدن در حین عملکرد وظایف شناختی-اجتماعی می‌تواند تحت تأثیر کلیشه‌های فرهنگی-اجتماعی قرار گیرد.

مطالعات کاهیل و همکاران در سال 2011، در طول کارهایی که شامل پردازش اجتماعی و عاطفی است، تفاوت جنسیتی دیگری را در فعالسازی آمیگدال نشان دادند، که این امر ممکن است سبب شود مردان و زنان محرکهای برجسته را کاملاً متفاوت رمزگذاری کنند.

مطالعات  بلانک در سال 1981 درباره کلیپ‌های ویدئویی حرکت بدن، به برتری زنان در خواندن زبان بدن اشاره کرده‌است. همچنین یافتههای بارون-کوهن در سال 2001 از برتری زنان در آزمون تشخیص احساسات صورت حمایت می‌کند.

تفاوت‌های جنسیتی در حرکات احساسی ظریف مشاهده می‌شوند. مردان در تشخیص احساسات شاد برای پاسخگویی به آن، و زنان در تشخیص احساس خشم بهتر هستند. همچنین زنان به‌طور قابل توجهی در تشخیص اقدامات بی‌طرفانه و خنثی  بهتر از مردان عمل می‌کنند.

با توجه به اینکه نقش زن از نظر تکاملی، اجتماعی و فرهنگی اغلب با مراقبت از فرزندان ارتباط دارد، بهنظر می‌رسد که زنان نه‌تنها ممکن است نسبت به نشانه‌های خشم در زبان بدن حساس‌تر باشند،  بلکه حتی نسبت به سرنخ‌های ظریف عصبانیت حساسیت بالاتری نسبت به مردان نشان می دهند و از این جهت ممکن است خطرات بالقوه را تشخیص دهند.

نتایج مطالعاتی که در آنها از (EEG) و (MEG) استفاده می شود و همچنین سایر مطالعات تصویر برداری مغز نشان میدهند که مناطق سیستم‌های آینهای مغز در هنگام مشاهده‌ی اقدامات دیگران فعال می گردند و به‌طورکلی نورونهای آینه‌ای در زنان قویتر از مردان است. همچنین مطالعات مبتنی بر وکسل نشان داد که شرکت کنندگان زن در مناطق سیستم آینهای مغزشان حجم ماده خاکستری بزرگتری نسبت به شرکت کنندگان مرد دارا هستند.

با توجه به اینکه مطالعه در این حوزه‌ی شناختی میتواند به طراحی ساخت پلتفرم‌ها و همچنین بازاریابی عصبی از طریق مدل های انسانی در حوزه های مختلفی از قبیل صنعت پوشاک کمک کند، در ادامه به اختصار به توضیح یکی از این مطالعات در حوزه‌ی نمایشگرهای نور نقطه‌ای می‌پردازیم.

در این پژوهش تشخیص تفاوتهای جنسیتی زبان بدن با استفاده از نمایشگرهای نور نقطه‌ای (PLD) که بر روی مفاصل بازیگران زن و مرد قرار گرفت، سنجیده شد. همچنین از بازیگران درخواست شد تا پنج حرکت شامل راه رفتن، پریدن، لگد زدن به توپ، نوشیدن یک بطری آب و پاک کردن میز را در چهار حالت عاطفی خنثی، خوشحال، غمگین و عصبی انجام دهند و از آزمون شوندگان خواسته شد تا به آزمون تشخیص عملکرد پاسخ دهند. زمان واکنش و میزان دقت برای هر آزمون با استفاده از نرم افزار E-Prime ارزیابی شد. نتایج آزمایش به‌طورکلی عملکرد بهتر زنان نسبت به مردان را در تشخیص عملکرد و احساسات بدنی هم از جهت دقت و هم سرعت نشان داد. همچنین یافته‌ها نشان داد که تفاوت‌های وابسته به جنسیت در بهدست‌آوردن اطلاعات اجتماعی به تفاوت در مناطق مربوط به تصمیم‌گیری ادراکی مربوط می‌شود.

شکل 1. نمایشگرهای نور نقطه ای بر روی بدن بازیگران

شکل 2. تفاوت های جنسیتی در آزمون تشخیص عملکرد

منابع

• Kaat Alaerts*, Evelien Nackaerts, Pieter Meyns, Stephan P. Swinnen, Nicole Wenderoth,(2011). Action and Emotion Recognition from Point Light Displays: An Investigation of Gender Differences
• Samuel Krüger, Emotion through Locomotion: Gender Impact
• Arseny A. Sokolov, Samuel Krüger1, Paul Enck, Ingeborg Krägeloh-Mann and Marina A. Pavlova, Gender affects body language reading
• L.C. Anderson , D.Z. Bolling, S. Schelinski, M.C. Coffman, K.A. Pelphrey, M.D. Kaiser, Sex differences in the development of brain mechanisms for processing biological motion
• April H. Bailey, Spencer D. Kelly, Picture Power: Gender Versus Body Language in Perceived Status